سه‌شنبه دوازدهم تیرماه ۱۳۹۷٫ یک روز گرم تابستانی است و خانه فرهنگ و هنر مهروماه به تازگی راه‌اندازی شده است. بخشی از فعالیت‌های  این خانه به برگزاری نشست‌های با من بخوان برای گروه‌های سنی مختلف اختصاص دارد و هر هفته روزهای سه‌شنبه برای مخاطبین نوجوان در کتابخانه‌ی با من بخوان نشست‌های بلندخوانی برگزار می‌شود. در دومین جلسه، کتاب همایش پرندگان بلندخوانی شد.

پیش از بلندخوانی:

بعد از اجرای یک تن‌آرامی، با توجه به عنوان کتاب درباره‌ی موضوع کتاب گمانه‌زنی شد. گمان‌‌ها عبارت بودند از:

  • موضوع کتاب درباره‌ی جشنواره‌ی پرنده‌هاست.
  • کتاب از برنامه‌ای برای پرنده‌ها می‌گوید.
  • کتاب داستانی درباره‌ی گردهمایی پرندگان است.

حین بلندخوانی:

بلندخوانی به صورت پرفورمنس (performance ) اجرا شد. قبل از اجرا درباره‌ی نمایش، تئاتر و پرفورمنس گفت‌وگو شد و قرار بر این شد که برای انتقال احساس و معنای کتاب، دیالوگ‌ها با لحن مناسب و همراه با فراز و فرود ادا شود. در ابتدا این کار برای دختران دشوار بود و حتی از بلندکردن صدایشان خجالت می‌کشیدند ولی در ادامه، کار خیلی خوب پیش رفت و یکی از دختران که در دو نقش بلندخوانی می‌کرد (پرنده‌ی کوچک و کوه ) برای هر نقش خود صدایی متناسب با آن را انتخاب کرد. تسهیل‌گر در نقش روای و یکی از دختران ( به انتخاب خودش) در نقش هدهد از روی متن می‌خواندند. سایرین نیز به ترتیب هرکدام نقشی را انتخاب و بلندخوانی می‌کردند. در مواردی که نقل‌قول از پرندگان بود گروه به‌صورت دسته‌جمعی بلندخوانی می‌کردند. بلندخوانی گروهی فضایی شاد و پر از هیجان را ایجاد کرده بود. بلندخوانی به‌آرامی پیش می‌رفت و با دیدن تصویرهای کتاب همراه بود.

پس از بلندخوانی:

تمرین نگارش خلاق، از طریق به‌کارگیری تکنیک خوشه‌سازی، فعالیت پس از بلندخوانی کتاب بود. هرچند نامی از این تکنیک برده نشد ولی نوجوانان در کتاب‌های درسی با این تکنیک آشنا شده بودند و با نحوه‌ی اجرای آن آگاهی داشتند:

  • انتخاب واژه‌ی پرندگان به عنوان هسته‌ی مرکزی.
  • ثبت واژه‌های مرتبط با آن به مدت دو دقیقه.
  • نگارش متنی کوتاه با واژه‌های ثبت شده به مدت ده دقیقه.
  • بلندخوانی متن‌ها و گفت‌وگو درباره‌ی سبک هر نوشته (خواندن متن اجباری نبود و هرکس که تمایلی به خواندن نوشته‌اش نداشت می‌توانست نخواند ولی با وجود این‌که بیشتر آن‌ها در ابتدا نمی‌خواستند نوشته‌شان را بلندخوانی کنند ولی همه نوشتند و همه نوشته‌ی خود را بلندخوانی کردند).
  • از مجموع یازده نوشته تعداد سه نوشته ادبی و بقیه برگرفته از متن کتاب‌های علوم بود و بیشتر جنبه‌ی آگاهی‌رسانی داشت.

مشاهدات:

  • در گمانه‌زنی و در ابتدای نشست، با توجه به عنوان کتاب و ایرانی نبودن نویسنده، هیچ‌کس گمان نمی‌کرد که موضوع کتاب بازنویسی از منطق‌الطیر عطار و داستان سیمرغ باشد.
  • در طول بلندخوانی نوجوانان مجذوب تصویرهای کتاب شدند و به همین سبب بلندخوانی به آرامی پیش می‌رفت و همه‌ی حاضرین فرصت کافی برای مشاهده‌ی تصویرهای کتاب داشتند.
  • با این که به موضوعاتی چون: داستان سیمرغ و ققنوس، کوه قاف، عرفان، هفت وادی سلوک عارفانه در کتاب‌های درسی به اشاره شده است ولی نوجوانان آشنایی درستی از آن‌ها نداشتند و بلندخوانی این کتاب فرصتی ایجاد کرد که نوجوانانِ حاضر در نشست با این افسانه‌ها آشنا شوند.
  • اجرای بلندخوانی همراه با گفتگو و تطبیق مفاهیم مستتر در هفت وادی با مسائل روزمره نوجوانان (کنکور، مسئولیت فردی، دوستی، همدلی، بردباری، کوشش، ایثار و …) همراه بود. همه‌ی حاضرین در این گفت‌وشنود شرکت کردند و موضوع رنج رسیدن به هدفی والا در زندگی به بحث گذاشته شد.
  • تاکید بر اهمیت بیان خود و احساسات خود از طریق نوشتن، موضوع اصلی فعالیت پس از بلندخوانی بود.
  • تعدادی از دختران این کلاس، مدت دو سال است که در کلاس‌های نقد ادبی خانم شیدا رنجبر (نویسنده و مترجم) شرکت می‌کنند.
  • در خاتمه به نوجوانان پیشنهاد شد متن خود را کامل کنند تا برای شرکت در مسابقه ادبی هوشنگ مرادی کرمانی ارسال شود.