مزارشریف - با من بخوان

معرفی با من بخوان در منطقه مزارشریف افغانستان

موقعیت مکانی: افغانستان، استان بلخ، شهر مزارشریف
گروه سنی کودکان: پیش دبستان و دبستان
تعداد کودکان: ۱۰۰۰
تعداد مربیان: ۴۸
تاریخ آغاز : ‌پاییز ۹۵
در حال اجرا

از سال ۹۵ برنامه‌ی «با من بخوان» با همکاری بنیاد کودک افغانستان(Future for Afghanistan children organization)، اجرا می‌شود. این برنامه با هدف زیر پوشش قرار دادن کودکان پایه‌های پیش‌دبستان، اول و دوم دبستان در شهر مزارشریف و مناطق پیرامون آن به اجرا درآمده است.

تعطیلات مدارس افغانستان در فصل زمستان است و سال تحصیلی در این کشور در فروردین ماه آغاز می‌شود. از این رو با مشورت مسئولان و داوطلبان بنیاد کودک اجرای برنامه «با من بخوان» در مزارشریف در دو مرحله انجام شد:

فاز نخست – آذر ماه ۱۳۹۵ تا پایان اسفند ۱۳۹۵

فاز دوم- از فروردین ماه ۱۳۹۶

در فاز نخست نشست‌های بلندخوانی برای کودکان زیر پوشش بنیاد کودک افغانستان در منطقه‌ی مزارشریف در دفتر بنیاد کودک اجرا شد.

در فاز دوم پس از مذاکرات مسئول بنیاد کودک افغانستان با مدیران چند مدرسه، دانش‌آموزان ۵ مدرسه در منطقه‌ی مزارشریف زیر پوشش برنامه‌ قرار گرفتند. در هر مدرسه ۸ آموزگار و در مجموع ۴۵ آموزگار و مدیر در این مرحله شرکت داشتند که برای نزدیک به ۱۰۰۰ دانش‌آموز نشست‌های بلندخوانی را برگزار و فعالیت‌‌های در پیوند با آن را با کودکان اجرا کرده‌اند.

شرح برنامه

از تابستان ۱۳۹۵ مسئولان بنیاد کودک افغانستان، علاقه‌مندی خود را به اجرای برنامه‌ی «با من بخوان» در مزارشریف اعلام کردند و پس از آن توافق شد که موسسه‌‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان افزون بر اهدای کتاب‌های باکیفیت به کودکان مزارشریف، مجموعه کارگاه‌های آموزشی «با من بخوان» را برای مربیان، مددکاران و داوطلبان اجرای برنامه در مزارشریف به رایگان برگزار کند تا آنان بتوانند نشست‌های بلندخوانی برنامه‌ی «با من بخوان» را به اجرا درآورند.

به این ترتیب در شهریورماه ۱۳۹۵، مسئول بنیاد کودک افغانستان به همراه دو تن دیگر از مربیان مزارشریف به ایران سفر و در کارگاه‌های آموزشی «با من بخوان» شرکت کردند. این کارگاه‌ها در تاریخ‌های ۳۱ شهریور و یکم مهرماه ۱۳۹۵ در محل «خانه‌ی حمایتی آموزشی محمودآباد شهرری» از مناطق حاشیه‌ای شهر تهران برگزار شد همچنین تعدادی از مربیان و داوطلبان افغان و ایرانی دیگر نیز، از دو مرکز «خانه‌ی حمایتی آموزشی» و «مرکز پویش» محمودآباد، که عمدتاً کودکان افغان و مهاجر را زیر پوشش دارند، در این کارگاه‎ها شرکت داشتند و آموزش دیدند.

کارگاه‌های برگزارشده در این دو روز شامل موارد زیر بودند: کارگاه ادبیات کودک و کتاب‌های باکیفیت، بلندخوانی، کارگاه عناصر داستان، بلندخوانی، کارگاه نمایش و بیان و بدن، کارگاه‌های سواد پایه از راه آموزش خلاق، آواورزی، الفباورزی، واژه‌نامه چیستانی-تصویری و ریاضی‌آموز لولوپی

در روز ۳ مهر ماه ۱۳۹۵ نیز مربیان مزارشریف در نشستی یک روزه، مهمان موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات بودند. در این نشست کارشناسان موسسه، کارگاه‌های تکمیلی بلندخوانی و سواد پایه، کارگاه صلح و ارزش‌های زندگی و کارگاه ساخت انواع ماسک‌های نمایشی را به اجرا درآوردند و افزون بر این درباره‌ی شیوه‌ی اجرای برنامه، راه‌های هرچه کارآمدتر اجرای آن و تطبیق دادن آن با شرایط و نیازهای کودکان افغانستان به گفت‌وگو و برنامه‌ریزی پرداختند.

درمرحله‌ی نخست اجرای این پروژه، از محل بودجه‌ی صندوق توانمندسازی کودکان محروم (وابسته به مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان) بیش از ۵۰۰ جلد کتاب باکیفیت و برگزیده‌ی برنامه‌ی «با من بخوان»، ۵۰ بسته‌ی‌ آموزش خلاق سوادپایه از راه ادبیات، و ۸۰ جلد کتاب‌ آموزشی برای آموزگاران و مربیان، به همراه فعالیت‌های در پیوند با کتاب‌ها و دستنامه‌های راهنما به مزارشریف ارسال شد.

پس از ارسال نخستین مجموعه کتاب‌های باکیفیت، از آذر ماه ۱۳۹۵ برنامه با اجرای نشست‌های بلندخوانی برای کودکان زیر پوشش بنیاد کودک در منطقه‌ی مزارشریف آغاز شد. در این مرحله دو تن از داوطلبان دلسوز و باپشتکار هر هفته یک یا دو جلسه برای کودکان کتابخوانی کردند و گزارش‌ها و عکس‌های آن را به طور منظم برای کاشناسان «با من بخوان» در ایران فرستادند. به این ترتیب با برطرف کردن اشکال‌ها و غنا بخشیدن به کارشان کوشیدند تا شماری از کودکان محروم این منطقه را با لذت ادبیات و خواندن، آشنا کنند.

با توجه به نیاز منطقه مسئولان «با من بخوان» و بنیاد کودک امیدوارند که از راه ادبیات و کتابخوانی بتوانند افزون بر تقویت سواد پایه‌، این کودکان را با مهارت‌ها و ارزش‌های زندگی آشنا کنند و آنان را در راه گره‌گشایی از دشواری‌های زندگی و ساختن جامعه‌ای به دور از خشونت توانمند سازند.

فاز دوم از فروردین ماه ۱۳۹۶ و با شروع سال تحصیلی جدید آغاز شد. در این مرحله پس از مذاکرات مسئول بنیاد کودک افغانستان با مدیران چند مدرسه، دانش‌آموزان پایه‌های اول و دوم و سوم ۵ مدرسه در منطقه‌ی مزارشریف زیر پوشش برنامه‌ قرار گرفتند. در هر مدرسه ۸ آموزگار و در مجموع ۴۵ آموزگار و مدیر در این مرحله شرکت داشتند و برای نزدیک به ۱۰۰۰ دانش‌آموز نشست‌های بلندخوانی را برگزار و فعالیت‌‌های در پیوند با آن را با کودکان اجرا کردند. از هر نمونه کتاب در دفتر بنیاد کودک یک یا دو جلد نگه داشته شد و مابقی میان مدیران مدارس توزیع شد.

در فرودین ۱۳۹۶ هم یک کارگاه به شکل سمینار توسط خانم کریمی و خاوری که در ایران آموزش دیده بودند، برای این آموزگاران و مدیران برگزار شد. موضوعات مطرح شده در سمینار عبارت بودند از:

حقوق کودک، ادبیات کودک، بازی‌ها و به اشتراک‌گذاری تجربه‌ها به طور خلاصه
معرفی کتاب‌ها و دست‌نامه‌ها
بلندخوانی تعدادی از کتاب‌ها
آموزش نحوه ساخت ماسک و اجرای نمایش
معرفی بسته‌های سوادپایه شامل شمارورزی لولوپی، آواورزی، الفباورزی و فارسی‌آموز نخودی –
انجام کار گروهی برای معرفی کتاب واژه‌نامه چیستانی و انجام فعالیت‌های آن
توضیحات در مورد چگونگی نوشتن و ارسال گزارش‌ها و دفترهای مشاهداتی

در طول اجرای برنامه، مدیران مدارس و کارشناسان بنیاد کودک در چندین نوبت، گزارش کارشان را مستقیماً به دفتر موسسه و کارشناس مسئول برنامه در ایران ارسال کرده‌اند. و کارشناسان «با من بخوان» در ایران نیز بر این اساس به راهنمایی آنان پرداخته‌اند.