موقعیت مکانی: استان تهران، شهرستان پیشوا در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی، مدرسه‌ی علامه بلخی

مسئول کتابخانه: مریم مظفری

تاریخ آغاز به کار: تیر ۱۴۰۱

پشتیبان: بخشی از جایزه‌ی ایبی-آی‌رید (IBBY-iRead) 2022 / زهره قایینی

 

«کتابخانه‌ی شادی» در مدرسه‌ی علامه بلخی راه‌اندازی شد. این مدرسه در شهرستان پیشوا در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران واقع است. این شهرستان و حومه‌ی آن کودکان مهاجر بسیاری را در خود جای داده است. مدرسه‌ی علامه بلخی از سال ۱۳۸۰ برای کودکان افغان تاسیس شده و به کودکان مهاجر افغانستانی در تمامی پایه‌ها خدمات آموزشی ارائه می‌دهد. همچنین از سال ۱۴۰۰ و پس از موج جدید مهاجرت خانواده‌های افغانستانی به ایران در پی تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، کودکان پناهده و مهاجر جدید بسیاری در این مدرسه ثبت‌نام کرده‌اند، به گونه‌ای که در سال تحصیلی گذشته اکثریت دانش‌آموزان مدرسه‌ی بلخی را این گروه از کودکان تشکیل می‌دادند. این مدرسه که هر سال بیش از ۱۵۰ تا ۲۰۰ کودک ۵ تا ۱۸ ساله در آن مشغول به تحصیل هستند از سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ با پشتیبانی یکی از نیکوکاران زیر پوشش برنامه‌ی با من بخوان قرار گرفته است. از سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ این مدرسه در زمره‌ی مراکزی قرار گرفت که هزینه‌ی پشتیبانی اجرای برنامه در آن‌ها از طریق بخشی از جایزه‌ی ایبی-آی‌رید (IBBY-iRead) 2022 تامین می‌شود؛ جایزه‌ای که در این سال به زهره قایینی به عنوان ترویج‌گر برجسته‌ی خواندن تعلق گرفت و بخشی از آن صرف پروژه‌های ترویج کتابخوانی و سوادآموزی در برنامه‌ی «با من بخوان»، به ویژه ترویج خواندن در میان کودکان مهاجر افغانستانی در ایران، خواهد شد.

پس از حدود یک سال اجرای «با من بخوان» و برگزاری نشست‌های بلندخوانی در کلاس‌های مدرسه علامه بلخی توسط آموزگاران و داوطلبان با انگیزه و خلاق این مرکز، و با توجه به استقبال کودکان و مشارکت آنان در فعالیت‌های کتابخوانی، راه‌اندازی یک کتابخانه‌ی کودک‌محور در این مدرسه با نام «کتابخانه‌ی شادی» در دستور کار «با من بخوان» گرفت. این کتابخانه که بخشی از جایزه‌ی ایبی-آی‌رید صرف تاسیس و پشتیبانی از آن شده است، قرار است پایگاهی برای کودکان منطقه باشد، تا نه فقط کودکان مهاجر مشغول به تحصیل در این مدرسه بلکه کودکان محله و دانش‌آموزان مدارس دیگر نیز از خدمات این کتابخانه استفاده کنند.

در اردیبهشت ۱۴۰۱، پس از بازدید کارشناسان «با من بخوان» از مدرسه و بررسی ظرفیت‌ها، و امضای تفاهم‌نامه‌ی همکاری با مسئولان این مرکز آموزشی، اتاقی در طبقه‌ی هم‌کف برای راه‌اندازی کتابخانه پیشنهاد شد. همچنین برای کلاس پیش‌دبستان نیز که در جوار این اتاق قرار دارد، فضاسازی مناسب و کودک‌محور در نظر گرفته شد.

پس از رنگ‌آمیزی و آماده‌سازی اتاق‌ها، گروه «با من بخوان» کار فضاسازی کتابخانه‌ی شادی را آغاز کرد. در فضاسازی این کتابخانه از تصویرسازی‌های کتاب «آن‌جا که شادی آغاز می‌شود» از کتاب‌های انتشارات موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان (کتاب‌های تاک) استفاده شده است.

گفتنی است همکاری و همیاری مدیر مدرسه، آقای رضا بلخی، و دیگر آموزگاران دلسوز این مرکز در تمامی مراحل آماده‌سازی و راه‌اندازی کتابخانه پیشبرد کار را برای گروه «با من بخوان» هموار کرد.

سرانجام در نیمه‌ی تیرماه ۱۴۰۱ برای این کتابخانه نزدیک به ۱۳۰۰ جلد کتاب باکیفیت به همراه دستنامه‌های راهنما و برگه‌های فعالیت فرستاده شد. کودکان و نوجوانان نیز از همان روزهای نخست با علاقه‌ی بسیار در کار سامان‌دهی کتاب‌ها مشارکت داشتند. و هنوز راه‌اندازی کتابخانه کاملاً به پایان نرسیده بود که کتابخوانی و برگزاری نشست‌های بلندخوانی آغاز شد!

کتابخانه‌ی با من بخوان «شادی» در روزهای پایانی مردادماه ۱۴۰۱ کار خود را به طور رسمی آغاز کرد و اینک هر روز پذیرای کودکان است. در طول سال تحصیلی نیز آموزگاران آموزش‌دیده‌ی این مرکز می‌توانند از کتاب‌های متنوع کتابخانه برای برگزاری نشست‌های بلندخوانی و اجرای فعالیت‌های در پیوند با کتاب در کلاس‌های درس خود بهره بگیرند، یا برای ترویج کتابخوانی با کیف‌کتاب‌های خود به میان کودکان محله بروند. آموزگاران مدارس اطراف نیز می‌توانند با مراجعه به کتابخانه برای کلاس‌های‌شان کتابخانه‌های پارچه‌ای دیواری امانت بگیرند و به دیوار کلاس نصب کنند.

سه تن از آموزگاران مدرسه بلخی هم که مسئولیت کتابداری و اداره‌ی کتابخانه‌ی شادی را برعهده گرفته‌اند در دوره‌های آموزشی «کتابداری کودک: استانداردها و راهکارها» که برای کتابداران کتابخانه‌های «با من بخوان» در نظر گرفته شده است شرکت کرده‌اند. همچنین تمامی آموزگاران و داوطلبان این مدرسه در سال نخست پیوستن به برنامه در کارگاه‌های «بلندخوانی، شیوه‌ها و کارکردها»، «ادبیات کودکان و کتاب‌های تصویری» و «کارگاه نمایش در پیوند با بلندخوانی» شرکت کرده بودند.

This post is also available in: انگلیسی