برنامه خواندن با خانواده
برنامهی «خواندن با خانواده»، یکی از پروژههای برنامهی «با من بخوان» در «مؤسسهی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان ایران» است. هدف اصلی این پروژه بردن برنامه کتابخوانی و سوادآموزی به درون خانوادههای کمبرخوردار و تبدیل خانهها به محیطهای غنی از سواد است. محیطهایی که در آن اعضای خانواده، مادر، پدر و فرزندان و دربرخی خانوادهها مادربزرگ و پدربزرگ ، با هم کتاب میخوانند و کودکان و نوجوانان از راه انجام فعالیتها و قرارگرفتن در فضای طراحی شده، در معرض سواد قرار میگیرند و مهارتهای سواد را در یک دوره زمانی از ابتدای تولد تا ورود به مدرسه فرا میگیرند.
گروه هدف این برنامه خانوادههای کم برخورداری هستند که در شرایط معمول برای فرزندانشان کتاب نمیتوانند فراهم کنند و از نقش خود در بهبود شرایط آموزشی فرزندانشان آگاه نیستند.
در اجرای این برنامه از آموزشگران بومی، کتابداران کتابخانههای «با من بخوان»، مربیان پیشدبستان، آموزگاران و مروجان محلی همکار برنامهی «با من بخوان» در سراسر ایران دعوت شده است تا برای آگاه کردن والدین از اهمیت کتابخوانی در خانواده و نقش آنها در یادگیری مهارت سواد از راه کتابخوانی و جلب مشارکت آنها، با این برنامه همراه شوند. همکاران بومی بر پایهی وضعیت منطقهی فعالیتشان و شمار خانوادههای زیر پوشش، برای ارتباط منظم و مستمر حضوری و یا تلفنی با خانوادهها، برنامهی زمانبندی شدهی مشخصی خواهند داشت؛ همکاران برنامه، نشستهای آموزشی با هدف انجام فعالیتهای سوادآموزی و کتابخوانی در خانه برای خانوادهها برگزار خواهند کرد. فعالیتهای خانوادهها، پیوسته ارزیابی میشود و بر پایهی میزان پیشرفت یا عدم پیشرفت آنها در اجرای برنامه، رهنمودهای مناسب از سوی کارشناسان با من بخوان طرح داده خواهد شد.
همهگیر شدن بیماری کووید- 19، که آموزش را به درون خانهها برده است، موضوع مشارکت خانوادهها در آموزش کودکان را به امری ناگزیر و پراهمیت بدل کرده است. در طول سال تحصیلی نیز بخشی از آموزشها از راه فضای مجازی و در خانه انجام شد. هر چند در این وضعیت، آموزگار یا مربی ممکن است از راه فضای مجازی با کودکان در ارتباط باشد، ولی این فضا جای کلاس حضوری و آموزش و ارتباط مستقیم با کودک را نمیگیرد و نقش خانواده، برای آموزش کودکان، بهویژه در گروه سنی پیش از دبستان تا پایهی ششم، بسیار پررنگتر شده است .
نحوهی اجرای برنامه خواندن با خانواده
از ابتدای سال تحصیلی 1400-1399، برنامه «خواندن با خانواده» در مناطق مختلفی از ایران همچون تهران، لرستان، جزیره قشم، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، قزوین و اصفهان آغاز شده است . مربیان پیشدبستانی، آموزگاران، کتابداران و مروجان با ارتباط مداوم با خانوادهها و کارشناسان با من بخوان، به بهترین شکل ممکن، این برنامه را جلو میبرند. در ابتدا بستههای کتاب باکیفیت و آموزش سواد پایه، ارسال می شود. مربیان، مروجان و کتابداران با برگزاری نشستهای آموزشی ماهانه، روش های سهیم شدن کتاب با کودکان و استفاده از بستههای آموزشی را به والدین یاد داده و بستههای کتاب هر خانواده را به آنها تحویل میدهند. این بستههای کتاب با توجه به گروه سنی فرزندان هر خانواده و با در نظر گرفتن موضوع و کاربرد هر کتاب، برای هر خانواده به طور ماهانه مشخص میشوند و در اختیار آنها قرار میگیرند. خانوادهها با ارسال گزارش فعالیت خود برای مربی، مروج و یا کتابدار، بازخوردهای مورد نیاز را در طول ماه دریافت میکنند و در نشست آموزشی ماه بعد، گزارشی کامل از فعالیت خود ارائه داده و توسط مروج برای ادامهی اجرای برنامه راهنمایی میشوند. بستههای کتاب در هر نشست آموزشی به مروج پس داده شده و خانواده بستهی ماه بعد خود را دریافت میکند. مروج نیز با فرستادن گزارشهای ماهانه و ارزیابی فعالیت خانوادهها از سوی کارشناس با من بخوان، راهنمایی میشوند.