بیانیه هیات داوران جایزه ترویج کتابخوانی ایبی- آساهی ۲۰۱۶

۴ آوریل ۲۰۱۶

آنجلا لبدوا (از روسیه) رئیس هیات داوران جایزه ترویج کتابخوانی ایبی- آساهی امروز برندگان این جایزه در سال ۲۰۱۶ را اعلام کرد. دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (ایبیIBBY) از شرکت روزنامه شیمبون آساهی در ژاپن برای پشتیبانی مالی از این جایزه معتبر بسیار سپاسگزار است.

دو پروژه برنده:

“با من بخوان”، ایران

و

“برادر بزرگ موشه”، شهر لانگ پرابنگ، لائوس

هستند.

هدف بنیادین با من بخوان دسترس‌پذیر کردن کتاب‌های باکیفیت برای کودکان محروم مناطق حاشیه‌ای شهرهای بزرگ و کودکانی که در مناطق دورافتاده و محروم ایران زندگی می‌کنند، است. این پروژه که از سوی شاخه ملی ایبی ایران نامزد دریافت جایزه شده است، با فراهم کردن کتاب برای کودکان، بر بلندخوانی و خلق تجربه‌های معنادار برای کودکان تمرکز دارد؛ این برنامه نشست‌های کتابخوانی را با فعالیت‌های هنری و دست‌ورزی، به ویژه نمایش، پیوند زده است. در این برنامه آموزگاران، کتابداران و داوطلبان از راه کارگاه‌های آموزشی توانمند می‌‌شوند و در پایان هر دوره کتابخانه‌های کوچکی بنا می‌‌شوند که پایداری تاثیرات برنامه را تضمین می‌کنند. گروه هدف این پروژه کودکان و نوجوانان، از پیش دبستان تا ۱۶ سال، دختر و پسر، که بیش‌تر آن‌ها در محل زندگی خود در معرض خطراند. این گستره، دربرگیرنده کودکان کار و خیابان، کودکان بی‌سرپرست و کودکانی است که در مناطق محروم و دورافتاده ایران زندگی می‌کنند. این برنامه به گونه‌ای انعطاف‌پذیر و قابل‌اجرا در خانه، مدرسه، کتابخانه یا هر مکان دیگری در اجتماع طراحی شده است. محتوای این پروژه هم از جنبه اجتماعی و هم فرهنگی سازگار با نیازها و تفاوت‌های مناطق هدف است. از سال ۲۰۱۰ تا کنون برنامه با من بخوان به ۱۳ استان ایران، شامل ۱۵ شهر، ۶ منطقه حاشیه‌ای و ۷۵ روستای دورافتاده رسیده است. در سال ۲۰۱۵ این پروژه بیش از ۱۳۰۰۰ کودک ۴ تا ۱۶ ساله و بیش از ۵۰۰ آموزگار، مربی پیش‌دبستان و افراد داوطلب را در این پروژه آموزش داده است. این پروژه از سوی نیکوکاران پشتیبانی مالی می‌شود و عمدتا با کار داوطلبانه اداره می‌شود.

پروژه برادر برزگ موشه از سوی شاخه ملی ایبی سویس نامزد و از سوی شاخه ملی ایبی دانمارک، فرانسه و آلمان پیشتیبانی شده است. به طور سنتی کتاب در لائوس کمیاب است. با وجود آن‌که شمار کودکانی که به مدرسه می‌روند به کندی اما به شکل مداوم در حال افزایش است، بسیاری از کودکان هرگز کتابی غیر از متون درسی مدرسه نمی‌‌خوانند. تعداد کمی از مردمان لائوس گمان می‌کنند که خواندن می‌تواند لذت بخش باشد و به آموزش‌های آن‌ها افزوده شود یا اطلاعاتی فراهم کند که کیفیت زندگی را بهبود بخشد. بسیاری از کودکان لائوس، به این سبب که خانواده‌های‌شان برای بقا به آن‌ها نیازمندند، بسیار زود مدرسه را ترک می‌کنند. از این رو آن‌ها تنها آموزش‌های پایه‌ را دریافت می‌کنند. پروژه برادر برزگ موشه در شهر لانگ پرابنگ و وینتیان اجرا می‌شود، و همه برنامه‌ریزی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها در لائوس و با در نظر گرفتن شرایط این دو شهر انجام می‌شود. نخستین کتاب‌ها در سال ۲۰۰۶ تهیه شدند. برخی از کتاب‌ها به زبان لائو و تعدادی دیگر به هر دو زبان لائو و انگلیسی هستند تا نه تنها برای مخاطبان کودک لائوسی، بلکه برای سایر گروه‌های سنی، کسانی که به هر دو زبان لائو و انگلیسی صحبت می‌کنند و افرادی که درحال یادگیری زبان دیگری هستند هم سودمند باشند. هدف پروژه رساندن کتاب، به ویژه کتاب کودک، به منطقه ویژه‌ای مانند لائوس و در عین حال اطمینان یافتن از دسترسی کودکان مناطق روستایی به کتاب‌هاست. آن‌ها بر این باروند که هر کودک باید از امکان خواندن و لذت بردن از کتاب برخوردار باشد و این امر در کمک به ترویج خواندن و مبازره با بی‌سوادی گسترده‌ای که هنوز در لائوس وجود دارد اهمیت دارد.

این جایزه در سال ۱۹۸۶ بنیان گذاشته شده و هر دو سال یک بار به دو پروژه که از سوی گروه‌ها یا موسسه‌ها اجرا می‌شود، اهدا می‌گردد. برندگان از میان پروژه‌هایی برگزیده می‌شوند که از سوی شاخه‌های ملی ایبی از سراسر جهان نامزد می‌شوند.

اعضای هیات داوران به ترتیب الفبایی نام کشور به این شرح‌اند:

ون پلن(دانمارک)، سانجیدما جامبا(مغولستان)، تیموتی ورابلووا(اسلواکی)، سرپیل اورا(ترکیه) و اولین فریمن(آمریکا)

دو برنده از میان یازده نامزد معرفی شده از سوی  شاخه‌های ملی ایبی برگزیده شده‌اند:

• نکته‌خوانی برای تخیل (Puntos de lectura para imaginar)، ماردل پلاتا، بوئنوس آیرس- از IBBY آرژانتین

• باشگاه فرهنگی اژدهای آبی (Clube Cultural Dragão Azul )، پترپلیس، ریو دو ژانیرو – از IBBY برزیل

• برنامه والدین – کودک غاز مادر میدان ورمونت (Vermont Square Parent-Child Mother Goose Program)، تورنتو- از IBBY کانادا

• کتابخانه کودکان شنژن: شب در کتابخانه کودکان (Shenzhen Children’s Library: Night at the Children’s Library)، شهر شنژن، استان گوانگدونگ-  از IBBY چین

• با من بخوان (Read With Me)، سراسر ایران – از IBBY ایران

• ژرمینالیا ای‌سی: خواندن لانه زنبوری (Germinalia AC: The Reading Honeycombs)، سان کریستوبال دلاس کاساس، چیاپاس- از IBBY مکزیک

• اوموندو: کتابخانه دنیای کوچک (O Mundo: a little world library)، آنتورپ، بلژیک- ازIBBY هلند

• کتاب‌های دافی در خانه‌ها (Duffy Books in Homes)، سراسر نیوزیلند- از IBBY نیوزیلند

• کتابخانه نابینایان و کم‌بینایان (Library of the Blind and Partially Sighted)، لیوبلیانا- از IBBY اسلوونی

• KPBA (Kelompok Pecinta Bacaan Anak)، جاکارتا، اندونزی- از‌ IBBY سوئد

• برادربزرگ موشه (Big Brother Mouse) شهر لانگ پرابنگ، لائوس- از IBBY سوئیس، دانمارک، فرانسه، آلمان

برای اطلاعات بیشتربه سایت IBBY مراجعه کنید: http://www.ibby.org

 

This post is also available in: انگلیسی